خطبهاى از آن حضرت ( ع )
گزیدهاى از این خطبه را پیش از این آوردیم . در اینجا ، روایت دیگرى از آن را مىآوریم . زیرا میان دو روایت تفاوتهایى است .
بدانید ، که دنیا پیوند بریده است و روى در رفتن دارد و بانگ وداع برداشته و خوشیهایش جامه دگر کردهاند . آرى ، دنیا پشت کرده و شتابان مىرود و ساکنان خود را به سوى فنا مىراند و همسایگان خود را به دیار مرگ مىکشاند . شهد آن به شرنگ بدل شده و زلال آن تیره گردیده . از آن بر جاى نمانده ، مگر ته ماندهاى ، به قدر قطرهاى چند در ته خردک مشکى یا به قدر جرعهاى که روى ریگى را که در ته قدحى افکنده باشند ، بپوشاند ، که اگر تشنهاى آن را بمکد از او دفع عطش نکند . اى بندگان خدا ، آهنگ سفر کنید ، از این سرایى که ساکنانش دستخوش زوالاند . مبادا ، که در این سراى فانى گرفتار خواهشهاى نفسانى شوید و نپندارید ، که زندگى شما در آنجا به دراز خواهد کشید .
به خدا سوگند ، اگر چون اشتران فرزند مرده ، ناله سر دهید و چون ، آواز حزین کبوتران جفت گم کرده زارى کنید ، و چون راهبان تارک دنیا فریاد برآورید و مال و فرزند ، رها کرده به سوى خدا روید تا شما را به خود نزدیک سازد و درجت شما فرا برد ، یا گناهى را که رسولان او در دفتر اعمال نوشتهاند بزداید ، هر آینه ، در برابر ثوابى که براى شما امید مىدارم یا در برابر عذابى که شما را از آن بیم مىدهم ، بس ناچیز است و اندک .
به خدا قسم ، اگر از عشق به خداوند یا از ترس او دلهایتان گداخته شود و از شوق و بیم از چشمانتان خون روان گردد و ، تا دنیا باقى است ، در همین حال بمانید ، این اعمال و نهایت کوششى که در طاعت او به کار مىبرید ، در برابر نعمتهایى بزرگ که خدا به شما ارزانى داشته ، هیچ است و در برابر این موهبت که شما را به ایمان راه نموده است بىمقدار .
و هم از این خطبه [ در عید اضحى و قربانى ] شرط کامل بودن قربانى این است که گوشش را بنگرند تا سالم باشد ، نه بریده یا شکافته ، و در چشمش عیبى نباشد . پس اگر گوش و چشمش درست بود قربانى کامل است ، هر چند ، شاخ شکسته یا لنگ باشد و لنگ لنگان به سوى قربانگاه رود .
رضى گوید : منسک در اینجا به معنى مذبح ( قربانگاه ) است .
أَلاَ وَ إِنَّ اَلدُّنْيَا قَدْ تَصَرَّمَتْ وَ آذَنَتْ بِانْقِضَاءٍ وَ تَنَكَّرَ مَعْرُوفُهَا وَ أَدْبَرَتْ حَذَّاءَ فَهِيَ تَحْفِزُ بِالْفَنَاءِ سُكَّانَهَا وَ تَحْدُو بِالْمَوْتِ جِيرَانَهَا وَ قَدْ أَمَرَّ فِيهَا مَا كَانَ حُلْواً وَ كَدِرَ مِنْهَا مَا كَانَ صَفْواً فَلَمْ يَبْقَ مِنْهَا إِلاَّ سَمَلَةٌ كَسَمَلَةِ اَلْإِدَاوَةِ أَوْ جُرْعَةٌ كَجُرْعَةِ اَلْمَقْلَةِ لَوْ تَمَزَّزَهَا اَلصَّدْيَانُ لَمْ يَنْقَعْ فَأَزْمِعُوا عِبَادَ اَللَّهِ اَلرَّحِيلَ عَنْ هَذِهِ اَلدَّارِ اَلْمَقْدُورِ عَلَى أَهْلِهَا اَلزَّوَالُ وَ لاَ يَغْلِبَنَّكُمْ فِيهَا اَلْأَمَلُ وَ لاَ يَطُولَنَّ عَلَيْكُمْ فِيهَا اَلْأَمَدُ ثواب الزهاد فَوَاللَّهِ لَوْ حَنَنْتُمْ حَنِينَ اَلْوُلَّهِ اَلْعِجَالِ وَ دَعَوْتُمْ بِهَدِيلِ اَلْحَمَامِ وَ جَأَرْتُمْ جُؤَارَ مُتَبَتِّلِي اَلرُّهْبَانِ وَ خَرَجْتُمْ إِلَى اَللَّهِ مِنَ اَلْأَمْوَالِ وَ اَلْأَوْلاَدِ اِلْتِمَاسَ اَلْقُرْبَةِ إِلَيْهِ فِي اِرْتِفَاعِ دَرَجَةٍ عِنْدَهُ أَوْ غُفْرَانِ سَيِّئَةٍ أَحْصَتْهَا كُتُبُهُ وَ حَفِظَتْهَا رُسُلُهُ لَكَانَ قَلِيلاً فِيمَا أَرْجُو لَكُمْ مِنْ ثَوَابِهِ وَ أَخَافُ عَلَيْكُمْ مِنْ عِقَابِهِ نعم الله وَ تَاللَّهِ لَوِ اِنْمَاثَتْ قُلُوبُكُمُ اِنْمِيَاثاً وَ سَالَتْ عُيُونُكُمْ مِنْ رَغْبَةٍ إِلَيْهِ أَوْ رَهْبَةٍ مِنْهُ دَماً ثُمَّ عُمِّرْتُمْ فِي اَلدُّنْيَا مَا اَلدُّنْيَا بَاقِيَةٌ مَا جَزَتْ أَعْمَالُكُمْ عَنْكُمْ وَ لَوْ لَمْ تُبْقُوا شَيْئاً مِنْ جُهْدِكُمْ أَنْعُمَهُ عَلَيْكُمُ اَلْعِظَامَ وَ هُدَاهُ إِيَّاكُمْ لِلْإِيمَانِ و من خطبة له ع
نظرات شما عزیزان: